Hoe weet ik wat mijn kosten zijn?
Als je belegt in beleggingsfondsen en ETF’s, dien je rekening te houden met de kosten van twee verschillende partijen: 

De fondsaanbieders
iShares, Vanguard, SPDR, X-Trackers, UBS Barclays, VanEck.

Beheervergoeding & lopende kosten
De aanbieder van een beleggingsfonds brengt kosten in rekening voor het professioneel beheren van het fonds. Deze kosten bestaan uit een beheervergoeding en de operationele kosten. De hoogte van de beheervergoeding wordt door de fondsaanbieder zelf bepaald en kan per fonds verschillen. Operationele kosten zijn administratie- en registratiekosten, transactiekosten, bewaarloon, wettelijke kosten, en andere operationele kosten.

Het totaal aan kosten die de fondsbeheerder voor een fonds berekent, noemt men de lopende kosten (‘ongoing charges’). Dit is het percentage van de totale fondswaarde dat opgaat aan de beheervergoeding en de operationele kosten die de fondsaanbieder doorlopend voor het fonds berekent.

De kosten worden door de fondsaanbieder in mindering gebracht op het vermogen – en daarmee op het rendement – van het betreffende fonds en worden dan in de koers verwerkt. Je hoeft hier dus niet apart voor te betalen. Deze kosten staan vermeld in het jaarverslag, het prospectus en de Essentiële Beleggersinformatie (EBI) van het fonds.

Overige kosten
Enkele beleggingsfondsen hanteren aan- en verkoopkosten. De belegger die aan- of verkoopt betaalt deze aan het beleggingsfonds. De kosten worden óf in de aan- of verkoopprijs verwerkt óf worden apart afgeschreven van uw geldrekening. De meeste passieve fondsen hebben geen in-of uitstap fee. 

Voor sommige (actieve) beleggingsfondsen berekent de fondsbeheerder daarnaast ook nog een performance fee. Dit is een aanvullende vergoeding als het beleggingsfonds uitzonderlijk goed presteert. Ook deze vergoeding wordt in mindering gebracht op het vermogen – daarmee dus op het rendement – van het fonds.

Opbrengsten bij securities lending
Sommige indexfondsen of ETF’s kennen aanvullende inkomsten die de lopende kosten verlagen. Het gaat hierbij om ‘securities lending’: de ETF leent effecten (bijvoorbeeld aandelen of obligaties) uit aan een derde partij die in ruil hiervoor een onderpand aan de fondsaanbieder verstrekt en een leenvergoeding betaalt. Deze vergoeding verlaagt de kosten voor het fonds. 

De beurs
Als laatste zijn er kosten die gemaakt worden bij de doorlopende verhandeling van de ETF op de beurs. Dit is de zogenoemde spread. De spread is het verschil tussen de aan- en verkoopprijs (bied en laatkoers) van de desbetreffende ETF.

Waar kan ik deze informatie vinden?
Deze kun je vinden in het (vereenvoudigd) prospectus en de essentiële beleggersinformatie. Bij elk fonds die je vindt zullen deze documenten bijgevoegd zitten. In deze documenten kun je alles vinden met betrekking hebben op het fonds. Hieronder staan alle elementen waar je op moet letten:

Beleggingsbeleid 
Welk beleid hanteert het fonds. Dit kan een passieve of een actieve strategie zijn. In ons geval zoeken wij een fonds dat een passieve strategie volgt.

“Het Fonds hanteert een “passieve” – of index-gerelateerde – strategie voor het beheer van de beleggingen, die opgesteld is om het rendement van de Index te volgen door te beleggen in alle aandelen, dan wel een representatief gedeelte daarvan, in de Index. Elk aandeel wordt in ongeveer dezelfde verhouding gehouden als in de Index.”

Valuta 
In welke valuta wordt het fonds aangehouden. Als je een andere valuta neemt dan het land waarin je woont, dan neem je een valutarisico.

Doelstelling 
Hier kun je zien welke Index het fonds probeert te volgen. In dit geval de MSCI World Index.

Het Fonds streeft ernaar de resultaten te volgen van de MSCI World Index (de ”Index”). 2 De Index bestaat uit aandelen van grote en middelgrote bedrijven in ontwikkelde markten. 2 Het Fonds tracht: 1. De prestaties van de Index te volgen door in dezelfde verhouding als de Index te beleggen in alle effecten waaruit de Index is samengesteld.

Uitkeringsbeleid – Accumulate/Cumulative of Distribute/Income 
Betaalt het fonds dividenden uit of herinvesteert het fonds automatisch. Als je kiest voor Distribute dan krijg je periodiek (vereenvoudigt prospectus)

Lopende kosten – Alle kosten die jaarlijks aan het fonds worden onttrokken.

• Vanguard US 500 Stock Index Fd Acc(EUR)

• Vanguard Global Stock Index Fund (EUR)

• Xtrackers MSCI World Index UCITS ETF

Indexfonds of ETF
De naam geeft vaak al aan of het een indexfonds of ETF is.

Je kunt aan de naam van het fonds al vaak zien welke valuta gebruikt wordt (EUR). Ook kun je zien of de dividenden uitgekeerd worden met (Dist/Inc), of dat ze automatisch geherinvesteerd worden met (Acc/C).

Fysiek vs synthetisch
Bij een synthetisch fonds worden er onderling contracten afgesloten en is daarmee risicovoller, omdat de onderliggende beleggingen niet daadwerkelijk in je bezit zijn. Wil je meer zekerheid ga dan voor fysiek.

Tracking error:
Een aanvullend risico is: Het kan zijn dat de tracker de onderliggende index niet 1 op 1 volgt. Hierdoor kunnen de resultaten van (enigszins) van elkaar afwijken.

Dividend lekkage
Het vestigingsland van een ETF uitgevende instelling beïnvloedt in hoeverre je in staat bent het volledige dividend te ontvangen. Voor Nederlandse beleggers is fiscaal gezien de beste keuze om ETF te kiezen die in Nederland worden uitgegeven, helaas kan dit niet altijd. Bij buitenlandse ETF aanbieders wordt je geconfronteerd met dividendlekkage. Dividendlekkage is dat deel van de dividendbelasting dat is ingehouden op uitgekeerd dividend door je beleggingsinstelling en/of onderliggende aandelen waar je beleggingsinstelling in belegt en dat niet terug te vragen is via je belastingaangifte. 

Je weet nu precies waar je rekening mee moet houden met indexfondsen en ETF’s. Je kunt de kosten opsporen.